DMX- Undisputed [September 11, 2012]

Ocena:

Believe me it could be done somethin's got to give
It's got to change cause I've got a son
I've got to do the right thing for shorty
And that means no more getting high drinking forties
So I get back lookin' type slick again

DMX w 1998

Jak masz czasem wyrzuty sumienia, że nie udało ci się spełnić obietnic noworocznych, to smutna konstatacja po analizie powyższego tekstu pomoże trochę z samopoczuciem. Kariera może człowieka zniszczyć, przetoczyć po dnie, pozbawić honoru, zdrowia, rozsądku i nawet rodziny. DMX z człowieka sukcesu, świętującego triumfy komercyjne z kolejnymi pięcioma płytami, z jednej z najbardziej rozpoznawalnych twarzy tej muzyki zmienił się w przykry i pusty wrak istoty ludzkiej. Wraku, do którego nie przyznaje się już nikt. Od Jaya-Z do Machine Gun Kelly'ego- tak wygląda ta sinusoida.
Jest wiele powodów, dla których DMX powinien już dawno powiesić majk na kołku i zająć się pielęgnacją ogródka. "Undisputed" przejdzie do historii jako wiarygodne tego świadectwo.
Wskrzeszenie kariery tak ciężko doświadczonego przez życie, i własną głupotę, rapera nie mogło się udać. I, co dość smutne, dziś nikogo nie obchodzi to, że DMX wydał właśnie nowy album.

Płyta zresztą rodziła się w bólach, klecona pomiędzy kolejnymi odsiadkami rapera, złożona z tracków sprzed kilku lat, układana trochę na szybko. Finansowo wystarczyło tylko na featuring MGK, który pewnie, z racji tego, że uważa X'a za jednego ze swoich ulubieńców, nie wziął za swój udział dużo.
Nie spodziewam się, by proces twórczy u DMX'a kiedykolwiek był złożony i wielowątkowy, niemniej w 2012 raper raczy nas personą rodem z 2000 roku, nie dodając niestety niczego nowego, nie wnosząc do rapgry niczego świeżego.

Nikt już nie nabierze się na stare zagrywki, a nowe są niespecjalnie ekscytujące. Do nich mógłbym zaliczyć dość komicznie brzmiący śpiew DMX'a w "I Get Scared"" czy próbę przeniesienia klasycznego twierdzenia o nietańczących gangsterach na nurt wiksy w "I Don't Dance", do starych kolejny odcinek religijnego bełkotu na "Prayer". Zestarzał się też przekaz samego rapera. Liryka na tej płycie jest jak wyrwana pierwsza strona z książki, oferuje tytuły, zajawki nie finalizując ich treścią. Wiele razy usłyszysz tu o tym, co X przeszedł, zostaniesz uświadomiony, że nie masz o takich rzeczach pojęcia, i skarcony będziesz, że hejtujesz go, choć nie wiesz o jego ciężkich bojach. Szkoda tylko, że nad żadnych z powyższych problemów nie skupia się na dłużej, wychodząc chyba z założenia, że wszyscy na całym bożym świecie śledzą jego losy i zrozumieją każdy zawoalowany niuans w mig. Otóż nie, ja jestem białym przedstawicielem wyższej klasy średniej i za Chiny nie jestem w stanie wczuć się w przekaz złamanego przez rzeczywistość ćpuna gangstera. Linijki na tej płycie są zbyt proste, puste i ordynarne, by wzbudzić w człowieku jakiekolwiek odruchy, nie wiem, współczucie, zrozumienie, którąkolwiek strunę chciał w nas X nimi poruszyć.
Szkoda trochę, że większość linijek można zbyć wzruszeniem ramion, bo biografia oparta na wielkim upadku sprzeda się praktycznie zawsze. Rozliczające się z religią, bogiem i szatanem "Head Up" jest tak płaskie i płytkie, że bełkot Lil B brzmi przy nim jak "Nowa Heloiza". Nie lepiej jest z tekstami ulicznymi, zalatują one trochę starym, dobrym rokiem 1998

Y'all niggas duck, but I swing back
Y'all niggas run, but I bring gats
Y'all niggas whisper, "X is a crackhead"
Aight fuck it, I'mma just crack heads

czy takie kwiatki:

Listen boo, you’s a bitch, you been a bitch
You know how niggas do
Run up in a bitch, fuck her well
And the bitch, you call them bitches
But then in a week or 2, fucking all them bitches

nie dodają płycie kolorytu, a jedynie podkreślają, jaką warstwą kurzu obrósł DMX, który przecież rapowo dorastał jeszcze w czasach wielkich- 2Paca, Notoriousa, wczesnego Nasa i Jaya. I o ile dwaj ostatni odnajdują się bez trudu w nowych realiach, to -owi sporo brakuje już nawet do średniaków dzisiejszej rapgry.

X nie ma charyzmy i czucia rapgry Rossa, talentu do pisana zabawnych panczy Wayne'a, storytellerskich umiejętności Nasira czy flow i double entendresów Jaya-Z.

Ciekawsze teksty pisze już Tyga czy Jadakiss, co niespecjalnie dobrze świadczy o warsztacie szczekającego wariata z Yonkers. Nawet próba odtworzenia niesamowitych wręcz emocji z najlepszego chyba kawałka w jego dyskografii, magicznego "Slippin" w "Slippin Again" wychodzi co najwyżej poprawnie. Dalej nie jest lepiej "Sucka 4 Love" jest żenujące pod każdym względem, spełniając bodajże każdy wymóg z regulaminu Klasycznego Wypełniacza, a  "I Got Your Back" przechodzi obok ucha i mózgu, racząc nas miałką wizją DMX'a i kobiety, która niby miałaby cierpliwość dla takiego zakapiora. Szukałem tutaj czegoś, co mogłoby uratować podmiot liryczny, pokazać, że Crack Man dalej potrafi, albo chociaż że mu się jeszcze chce. Bez powodzenia. Nie ma się wrażenia, że to pełnoprawne, spójne dzieło, raczej czuje się tu jak po ściągnięciu jakiegoś wyjątkowo obskurnego syfu z datpiff.
Nie ma co ukrywać, X stracił sporo ze swej magii, zabawniej i co ważne, bardziej rozrywkowo pokrzykują dziś Waka Flocka czy Meek Mill, chropowatym głosem raczy nas posiadający równą dyskografię Young Jeezy, a badboyów mamy i tak dużo, od zawsze.
Podsumowując, ten sam, stary dobry poziom sprzed 12 lat nie wystarczy już dziś, by mnie zainteresować. Dla innych z kolei może to być zaleta. DMX jest raczej obok obowiązujących trendów, nie słychać, by próbował przypodobać się targetowi Young Money czy MMG, nie ma tu żadnych obowiązkowych featuringów roku 2012 (Chris Brown, Busta Rhymes, Drake, Tyga, 2 Chainz), więc cóż, jak takie rzeczy cenisz w rapie, jak chcesz 180 stopni w przeciwnym kierunku od tego, co jest modne, to może znajdziesz tu coś dla siebie. Miej świadomość jednak, że jest sporo ciekawszych propozycji na tym biegunie. Nawet dla tych, którzy nie chcą być Yuri Kochiyamą w przyszłości.

Szczęśliwie, przynajmniej dla mojego odbioru "Undisputed", podkłady ratują trochę całą sytuację. Ciekawe to, bo przy wielkich powrotach to zazwyczaj one zaniżają poziom. Tutaj mamy starego znajomego DMX'a, który nie opuścił kolegi w potrzebie i zapodał brzmiący dipsetowo "What They Don’t Know", który naprawdę dobrze współgra z agresywnym stylem rapera. J.R. Rottem, znany choćby z "Push It" Rozaya czy "Hip Hop Police" Chamillionaire'a, tym razem idzie w pulsujące, klubowe rytmy w "I Don't Dance" i daje nam w prezencie całkiem zręcznie skomponowany singiel.
Pamiętany już tylko przez największych hardkorów Dame Grease z kolei akcentuje swoją delikatniejszą stronę, i ową stronę pomaga akcentować X-owi, racząc nas spokojnymi, nastrojowymi i klimatycznymi podkładami, w tym "Have You Eva" z wajbami rodem z lat 80-tych. Warto zauważyć, że pod względem bangerów "Undisputed" trzyma się mocno. Dipsetowo brzmi też "I’m Back", a rytmy z dobrych dla Ruff Ryders czasów stara się przypomnieć anonimowy Snaggs w "Get Your Money Up" oraz zupełnie nieznani Caviar i G'Sparkz w "Frankenstein". Skąd X ich wziął? Jacyś kumple od żyletki i kreski?
Tak czy siak, muzycznie płycie niewiele brakuje, i tu bym szukał głównych zalet tego projektu. Dobrze, że chociaż warstwa dźwiękowa brzmi może nie nowocześnie, to chociaż satysfakcjonująco. Szybkie, żywe rytmy wymieszane z utworami oferującymi klimat do zadumy i zwolnienia, to w odróżnieniu od oferującego rozwolnienie tylko rapera, naprawdę dobra i spoko opcja. Spoko opcja, opcja spoko, to była spoko opcja. Wyobrażam sobie jakiegoś 16-letniego cebulaka z brakami w uzębieniu w bluzie od Chady mówiącego "spoko opcja", i dlatego obniżam ocenę DMX'a do 0/5.












Tak, żart, jesteście przenikliwi, nie powiem.

Jay-Z powiedział w 2007 roku, że jak chcecie jego starego stylu, to kupujcie jego stare albumy. Przy całym geniuszu tego stwierdzenia może ono posłużyć, po lekkiej modyfikacji, jako motto do "Undisputed".
Chcecie dobrego stylu DMX'a, kupcie jego stare płyty. Najpewniej 2 pierwsze.
"Undisputed" można sobie zostawić na koniec. Dołożyć do "listy płyt, które mam sprawdzić, ale i tak tego nie zrobią, bo nie ma czasu i po co".
Każdy ma taką listę.

PS: DMX miał brzydką żonę, mówiono nawet, że to Canibus w przebraniu. Sami zobaczcie:


Zdjęcie w spoilerze w celach bezpieczeństwa

Po co taka informacja w recenzji? Też nie wiem.